FEnIKS 6.1 – kompleksowe wsparcie podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce

Program FEnIKS 6.1, czyli „Wsparcie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ)”, to centralny projekt realizowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia w ramach Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko 2021–2027. Celem programu jest podniesienie jakości dostępności i efektywności opieki POZ w Polsce dzięki nowoczesnym inwestycjom i unijnemu wsparciu finansowemu.

Główne cele programu FEnIKS 6.1

Program FEnIKS 6.1 został przygotowany w odpowiedzi na palące potrzeby systemu ochrony zdrowia, w szczególności w obszarze podstawowej opieki zdrowotnej. Jego kluczowe założenia to:

• zwiększenie dostępności do świadczeń POZ, zwłaszcza na terenach wiejskich i gospodarczo słabszych, tzw. „białych plam” ,
• wsparcie inwestycyjne placówek POZ poprzez modernizację infrastruktury, doposażenie w sprzęt medyczny i cyfryzację ,
• rozwój nowych funkcji zdrowotnych, takich jak fizjoterapia, edukacja zdrowotna, opieka dietetyczna czy opieka koordynowana .

Budżet i harmonogram

Na realizację projektu FEnIKS 6.1 przeznaczono łączną kwotę 1,25 mld zł, w tym około 996,4 mln zł z EFRR oraz 253,6 mln zł z budżetu państwa . Program zakłada cztery rundy naboru: w 2024 (pierwszy nabór), 2025, 2026 i 2027 roku. Termin kwalifikowalności wydatków upływa 30 czerwca 2028 r. .

Korezy i wysokość grantów

O wsparcie finansowe w ramach FEnIKS 6.1 mogą ubiegać się publiczne i niepubliczne placówki wykonujące działalność leczniczą w ramach POZ. Nawet podmioty, które dopiero planują uruchomienie działalności, mogą dostać grant, jeśli przed podpisaniem umowy będą miały umowę z NFZ .

Wysokość grantu zależy od liczby pacjentów na aktywnej liście:

• do 300 000 zł – do 5 000 pacjentów,
• do 450 000 zł – 5 001–10 000 pacjentów,
• do 600 000 zł – powyżej 10 000 pacjentów .

Pierwszy nabór – w terminie sierpień–wrzesień 2024 – przyciągnął ok. 3,5 tysiąca wniosków, co świadczy o dużym zainteresowaniu programem.

Na co przeznaczane są fundusze?

Granty można wykorzystać na:

1. Zakup sprzętu medycznego – m.in. urządzenia diagnostyczne, terapeutyczne, sprzęt rehabilitacyjny .
2. Sprzęt informatyczny i telemedyczny – serwery, komputery, oprogramowanie do e‑dokumentacji oraz platformy telekonsultacyjne .
3. Roboty budowlane – remonty, adaptacje i rozbudowa budynków dostosowanych do nowych funkcji POZ.

Sprzęt zakupiony w 2024 roku również może zostać wliczony do programu, o ile spełnia kryteria kwalifikowalności.

Efekty i korzyści programu

Program FEnIKS 6.1 ma realne przełożenie na poprawę systemu opieki zdrowotnej:

• wzmocnienie branży POZ poprzez inwestycje w infrastrukturę i sprzęt,
• zwiększenie dostępności i jakości usług, szczególnie w regionach niedofinansowanych,
• rozwój nowych ścieżek świadczeń (fizjoterapia, dietetyka, opieka koordynowana),
• przyspieszenie cyfryzacji placówek poprzez dostęp do e-usług i telemedycyny.

Program premiuje placówki działające na obszarach o bariery dostępu, zgodnie z kryteriami „białych plam” określonymi w Mapie Potrzeb Zdrowotnych.

Harmonogram i trwałość

Pierwszy nabór wniosków wszedł w życie 22 sierpnia 2024 i trwał do 23 września 2024 r. Po pierwotnych problemach technicznych z systemem NFZ został ponownie otwarty.

Grantobiorcy muszą wydać środki na projekty do 30 czerwca 2028 r. oraz utrzymać ich trwałość przez 5 lat od daty zakończenia projektu .

Program FEnIKS 6.1 – czyli wsparcie POZ – oferuje placówkom medycznym realną szansę na modernizację, rozwój usług oraz cyfryzację infrastruktury. Dzięki grantom do 600 000 zł bez konieczności wkładu własnego placówki mogą zwiększyć dostępność do wysokiej jakości podstawowej opieki zdrowotnej, zwłaszcza w regionach niedoinwestowanych.

Chcąc skorzystać z programu, warto śledzić harmonogram naborów i odpowiednio wcześniej przygotować wniosek. Fraza FEnIKS 6.1 powinna pojawić się wielokrotnie w projekcie – jako centralny punkt strategii modernizacji POZ.

Program to realna inwestycja w przyszłość ochrony zdrowia – systemu bardziej dostępnego, nowoczesnego i skutecznego dla pacjentów w całej Polsce.

Radek Potecki